Kinderen zijn niet je 'kostbaarste bezit'
Over adult supremacy, hechting als achtste vinkje en alledaags activistisch ouderschap
1. Een rechtvaardiger samenleving door gelijkwaardig omgaan met kinderen?
Op de site van Ouders van nu lees ik dat ze “jou de beste informatie en adviezen [willen] geven over je kostbaarste bezit.“ Ho, stop, wacht: ik ben toch niet de enige van wie hierbij de wenkbrauwen omhooggaan? Naast een lichte allergie voor ‘informatie en adviezen’ (of noem het gezonde eigenwijsheid) denk ik: kinderen zijn toch niet je bezit?
Eloise Rickman is auteur van het deze zomer verschenen boek It’s not fair, over hoe volwassenen met kinderen omgaan. Ze pleit ervoor goed naar kinderen te luisteren, ze serieus te nemen en ervoor te zorgen dat ze actief deelnemen aan hun eigen leven. Volwassenen beweren vaak te weten wat in het belang van kinderen is, maar we weerhouden ze ervan om zinvolle beslissingen te nemen over hun leven, zowel op persoonlijk als maatschappelijk niveau. Rickman denkt dat we kinderen onderschatten, omdat we vinden dat ze niet in staat zijn tot actief burgerschap en het uitwerken van complexe ideeën.
Rickman noemt het adultism, Marianne Vanderveen-Kolkena1 noemt het adult supremacy; volwassenendominantie. In dit stuk op kiind.nl legt Vanderveen-Kolkena de link met andere vormen van discriminatie.
"Ik durf met zekerheid te zeggen dat we armoede veel effectiever kunnen bestrijden als we de begripskloof dichten." zegt Tim 'S Jongers in zijn boek Armoede uitgelegd aan mensen met geld. Kunnen we kansenongelijkheid ook niet veel effectiever bestrijden als we de gelijkswaardigheidskloof tussen ouders en kinderen dichten?
We weten vanuit de fysiologie dat een responsieve, sensitieve benadering van de ander de beste garantie biedt voor empathie, voor je inleven in en mededogen hebben voor de ander. Als we zouden moeten concluderen dat kinderen structureel worden achtergesteld door volwassenen, zou dat, analoog aan die andere begrippen, dan niet adult supremacy moeten heten, volwassen suprematie? En zou dat bovendien niet een tamelijk logische verklaring zijn voor andere vormen van discriminatie? Als de behoeften van het kind niet worden bevredigd en het kind voelt zich geregeld onveilig of bedreigd, hoe zit het dan met de ontwikkeling van het empathisch vermogen van het kind? Hoe kan het zich inleven in een ander (met een andere culturele achtergrond of een ander geslacht) als het dat empathisch vermogen ontbeert?
2. Gezonde hechting als het 8e vinkje?
“Opgroeien in een emotioneel veilige omgeving met liefhebbende, steunende ouders is het grootste privilege dat een mens kan hebben.“ Ik luisterde naar deze podcastaflevering van MISCHA! waarin Redouan Ait Ouarg in gesprek gaat met journalist Kitty Herweijer. Volgens Herweijer heeft het nest waarin je opgroeit een enorme invloed op hoe je relaties aangaat en of je de wereld als bedreigend ervaart of juist optimistisch tegemoet treedt. Ze denkt ook dat een onveilige jeugd ambitieus maakt. En dat ‘what doesn’t kill you makes you stronger’ onzin is.
Allemaal interessante en onderbelichte kwesties, die wat mij betreft ook de vanzelfsprekendheid van de macht van ouders over kinderen ter discussie stellen.
3. Alledaags activistisch ouderschap
Een blauwe maandag deed ik vrijwilligerswerk voor Extinction Rebellion als tekstschrijver. Vet belangrijk en ik baal dat er niet meer uren in een dag zitten maar besef: activisme kan ook alledaags, zonder het in de vorm van vrijwilligerswerk te gieten. Zo knoop ik regelmatig een gesprekje aan met mijn 9-jarige over haar rechten als kind2.
Zarissa Windzak is schrijver (o.a. van kinderboek Liever niet en co-auteur van boek voor opvoeders: Sssst! Dat mag je niet zeggen Hoe we jonge kinderen zonder vooroordelen kunnen opvoeden en waarom dat dringend nodig is), webshopeigenaar (check cargoconfetti.be voor speelgoed en de mooiste kinderboeken) en activist. Hier omschrijft ze hoe moederschap haar superkrachten gaf:
Nog 3 tips!
Afgelopen weekend was ik op het Nederlands Film Festival en zag ik de korte documentaire van Julia Roeselers: 'S nachts word je moeder. Roeselers laat alleenstaande moeders vertellen over die eerste dagen en weken alleen met baby. We zien twee moeders met hun baby gedurende de nacht. Een intiem en ontroerende registratie met spoken word door Dichter des Vaderlands Babs Gons. Hier zie je de trailer. Mustsee.
Las je ook Dylan van Rijsbergens De net-niet elite, over hoogopgeleiden die zichzelf ‘de (havermelk)elite’ achten waardoor de 1 procent echt vermogende mensen die de lakens uitdeelt (en lachend het kapitalisme in stand houdt) buiten schot blijft? Kom 30 september naar de (gratis) avond in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam, waar wordt doorgepraat over dit belangrijke boek.
The Guardian noemt deze band “a primal scream in the face of all tradwives“. Moet je even luisteren (en zien!), en volg ze op Instagram: Pushy Pushy Pushy.
*Wat is Kiind?
Kiind bestaat sinds 2009 op kiind.nl en was vanaf 2016 tot begin 2022 het tijdschrift over natuurlijk ouderschap (‘Huttenbouwen is ook opvoeden’). Eind 2022 nam ik Kiind over omdat alle waardevolle, wetenschappelijk onderbouwde content niet mag verdwijnen en de mensen die ouders helpen begrijpen wat kinderen nodig hebben een groter podium verdienen. Al die content is nu te vinden in de online community Kiindspeeltuin.
De missie van Kiind: ouders ondersteunen en bekrachtigen in hun ouderschap. Mijn persoonlijke missie? Ouders emanciperen. Door de waarde van het ouderschap te verheffen. Door bloot te leggen waar ouders - met name moeders- aan het kortste eind trekken in deze samenleving waar iedereen wegdroomt bij het idee van ‘It takes a village to raise a child’. Natuurlijk ouderschap ja, but make it feminist.
De Kiindspeeltuin is er sinds 2020 voor zwangeren die alles willen weten over (eigen)wijs bevallen en voor nieuwsgierige ouders die graag buiten de lijntjes opvoeden. Kom er leren, groeien en verbinden met andere ouders: probeer nu 30 dagen voor maar € 7.
Volg ook @kiindmagazine en @kiindbaby op Instagram
Als je graag over bepaalde onderwerpen wilt horen of als je iets van het hart moet, laat me dat dan weten via moedermelkelite@gmail.com.
Tot de volgende keer!
Yvonne Woldberg
@moedermelkelite op Instagram
Marianne Vanderveen-Kolkena is lactatiekundige IBCLC en antropoloog. Ze rondde haar bachelor Culturele Antropologie & Ontwikkelingssociologie (cum laude) en de master Medical Anthropology & Sociology af aan de Universiteit van Amsterdam en heeft zich voor haar bachelor-eindpresentatie verdiept in de aspecten die meespelen bij een concept dat ze ontwikkelde: adult supremacy, volwassen dominantie. Op aceaware.nl lees je daarover, en alles over het concept ACEs; Adverse Childhood Experiences (ingrijpende, ongunstige ervaringen in de kindertijd).
Biebboeken die ik mijn dochter onder haar neus schoof (maar zoals dat gaat, alleen ikzelf las): Laten we praten over O en De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens - voor kinderen. In het (nog niet van Engels naar Nederlands vertaalde) boek van Eloise Rickman lees je voorin ook een samenvatting van het boek, geschreven voor kinderen.