Waarom kiezen feministen wél voor kinderen?
Multidimensionale emancipatie en de rechtse afslag van Rudy Jude
Hoi! Tof dat je meeleest. Een (poging tot een) iets kortere editie deze keer. Ik ben druk met Kiind* (die journalistieke tak groeit langzamer dan ik wil maar er komt zeer binnenkort een crowdfund voor de podcastreeks die dieper duikt in de kunstvoedingsindustrie) en druk met de Kiindspeeltuin, waardoor de media- en maatschappijkritische teksten wat moeizamer vloeien. Maar er gebeurde weer genoeg in de wereld van trad wives en momfluencers. En is het mijn beroepsdeformatie of verschijnen er afgelopen tijd echt zoveel nieuwe (geweldig goede) tentoonstellingen, theater- en mediaproducties over ouderschap? Vooruit met de geit!
1. Willen feministen geen kinderen (meer)?
In de Amersfoortse theaterzaal ging een bescheiden gejuich op toen Damn Honey’s Nydia zei dat ze uiteindelijk besloten heeft, na gedegen overweging, geen kinderen te willen.
Aan de zaal werd gevraagd: wie heeft er kinderen? En: wie heeft er spijt van? Eén vrouw vertelde hoe ze op haar knieën ging voor haar man die zo graag vader wilde worden. Een eerlijke, ongemakkelijke anekdote. En ook zo herkenbaar in hoe complex onze keuzes omtrent moeder worden vaak zijn.
Ik bleef haken aan een andere vraag, die niet gesteld werd: waarom kiezen feministen wél voor kinderen? Wat maakt dat we, met alle bewustzijn van ongelijkheid, werkdruk, rolpatronen, en het risico op het verliezen van jezelf, toch kiezen voor ouderschap? En, misschien nog interessanter, waarom hebben we daar géén spijt van?
Ik dacht na over mijn eigen beweegredenen en vroeg Kiindspeeltuiners welke overwegingen, verlangens en overtuigingen meespeelden in hun besluit kinderen te krijgen. Allemaal feministische verhalen over moederschap, die we wat mij betreft nog veel te weinig horen. En waar ik langer over door wil praten.
2. Multidimensionale emancipatie
Die noodzaak door te praten voel ik niet alleen, bleek toen ik op een andere avond in datzelfde Amersfoortse theater meerdere bekenden trof. Bij de theater/docu/talkshow Battlefield of Dreams, over “ongewenst en gewenst kinderloos zijn, fertiliteitstrajecten en abortussen, over nieuwe vormen van ouderschap en je rechten hierin."
Alle vragen en kwesties rondom (wel of geen) kinderen zijn complex. Het bezoek aan de tentoonstelling Good Mom/Bad Mom staat nog gepland maar ik hoorde curator Heske ten Cate in de podcast Een uur cultuur al over dit zeer resonerende inzicht dat ze opdeed uit haar vier jaar durende onderzoek:
(A)ls je zoveel verschillende manieren van het verbeelden van moederschap hebt, zijn er dus ook zoveel verschillende manieren van emancipatie. Als we over emancipatie praten en hoe maken we dat beter, dat is ook een heel versnipperd en breed palet. We kunnen dus niet zeggen: de crèche gratis maken is voor alle moeders beter. Een deel van de moeders zal daar van profiteren. Maar je kunt je ook afvragen: wie zit er dan in die crèche om voor onze kinderen te zorgen? Waar zijn hun kinderen, wie zorgt er voor hen?
Verhalen over ouderschap gaan over emancipatie en moed, schaamte en eenzaamheid, concludeert ze.
Terwijl ik dit tik, stuit ik op dit statement van regisseur Floor Houwink ten Cate, die vertelt hoe Battlefield of Dreams op drie momenten werd gecanceld. Theater 1 wilde de voorstelling niet boeken omdat “fertiliteitstrajecten en abortussen hier niet bestaan”. De opblaasbare baarmoeder mocht van theater B niet in de foyer en theater C vond het niet de moeite waard de voorstelling door te laten gaan omdat er te weinig kaartjes verkocht waren.
"Al mijn vrienden met kinderen zitten in de hel" en "Ik ken niemand van mijn leeftijd met kinderen die gelukkig is."
Als er feministen nog wat ontmoedigende woorden zochten om te twijfelen aan hun kinderwens: Pink Pony Club-zangeres Chappell Roan is je vrouw. Ze zei ook nog: "Ik heb letterlijk nog nooit iemand met jonge kinderen ontmoet die gelukkig is – iemand met licht in de ogen, iemand die geslapen heeft."
Hoe dat licht in mijn ogen erbij stond in de tropenjaren durf ik niet goed te zeggen. Simpelweg omdat ik het niet meer weet. Wat ik wel onthouden heb is hoe het slaapgebrek, de eindeloze voedingsmomenten en de vele oefeningen in geduld (die laatste zijn tegenwoordig minder vaak, maar intenser?) al het andere in mijn leven relativeerden. Ik was klaar met de kantoorbaan (en kolven in een magazijn) en klaar met het idee dat iedereen alles wel beter zou weten dan ik.
Eerlijk zijn over hoe zwaar het ouderschap kan zijn – ook als je zelf geen kinderen hebt - moet mogen, vind ik. Maar ouderschap kan ook zo mooi, vervullend en magisch zijn. Het is zo’n zelfontwikkelingstraject van jewelste. Mijn zelfvertrouwen groeide en ik leerde mezelf zoveel beter kennen.
Of je het nu had voorzien of niet: jezelf ontwikkelen zul je.
Chappell Roans uitspraken over ouderschap in de Call Her Daddy-podcast vallen - vooral op TikTok- niet in goede aarde. Anderen voelen zich juist erkend in de rauwe realiteit van opvoeden in deze tijd. Zoals Sara Wiles op Instagram zegt (zij kent ook geen moeders die niet worstelen met het moederschap): ‘It’s not because mums suck, its’ because America sucks’.
3. Update: Rudy Jude lijkt (heimelijk) rechtsaf geslagen
Ken je de Amerikaanse Julie O’Rourke? Een momfluencer van het eerste uur die kledingmerk Rudy Jude runt. Hét boegbeeld van de coole, zelfvoorzienende moeder: zelf brood bakken (uiteraard ook zelf kleding maken), kinderen schermvrij opvoeden, buitenleven. Ik volg haar al jaren met plezier want ja, die vormgeving, die sfeer.
Laat ik eerlijk zijn: het is precies diezelfde esthetiek die Kiind in Nederland hielp normaliseren: natuurlijk ouderschap, verbonden leven, weg van de prestatiemaatschappij. Mooie plaatjes van rommelige huishoudens, in neutrale tinten, veel zandkleur en scharrelende kinderen. Maar waar ik met Kiind wil inzetten op emancipatie, lijkt Julie ingepakt door een ander narratief.
In deze geweldige Substack lees ik hoe ze met haar gezin werd gespot op een pro-Trump-rally. Desgevraagd onthoudt ze zich van commentaar over politieke standpunten.
Kara ontrafelt Julie’s esthetiek en linkt het aan de hippie communes in de VS in de jaren zeventig, de Californian ideology. Ze stelt: “It wasn’t ideology that broke the communes. It was the dishes.” Kara legt ook de link naar de hedendaagse tech bro’s: mannen die opgroeiden met diezelfde back-to-the-land idealen, maar ze verpakten in een VC-pitch. Van utopische communes naar crypto, AI en kolonisatie van Mars. Ondertussen blijft de afwas staan, bijna altijd voor een vrouw.
Ik vind de ontwikkeling van Rudy Jude een niet te negeren teken aan de wand. Kiind propageert óók terug te gaan naar de basis, meer aandacht te hebben voor behoeftes van je kind (zonder jezelf te verliezen), om zelfzorg en autonomie centraal te stellen- maar wel mét een kritisch bewustzijn. Rudy Jude is wat mij betreft een voorbeeld van wat er gebeurt als het verlangen naar verbinding en eenvoud niet gepaard gaat met politiek engagement. Als slow living wordt ingezet als marketingmiddel, maar niet reflecteert op voor wie die eenvoud haalbaar is, en wat ervoor nodig is.
Als je graag over bepaalde onderwerpen wilt horen of als je iets van het hart moet, laat me dat dan weten via moedermelkelite@gmail.com. Of kom gezellig in de vers geopende chat, hier op Substack.
Tot de volgende keer!
Yvonne Woldberg
@moedermelkelite op Instagram
Tipje:
Ga naar Battlefield of Dreams. En volg daarna het advies op dat ik Annemieke van Straalen daar hoorde geven: vind je woede en sluit je ergens bij aan. Bijvoorbeeld bij Milieudefensie of Greenpeace, omdat je boos bent op het RIVM omdat die adviseert geen eieren van hobbykippen meer te eten.
Vorige edities van Moedermelkelite:
👀 Ouderschap is politiek, hoe dan?
👀 Kinderen zijn niet je 'kostbaarste bezit'
👀 De mythe van het moederinstinct
👀 Thuisblijfmoeders zijn geen trad wives
*Wat is Kiind, en de Kiindspeeltuin?
Kiind bestaat sinds 2009 op kiind.nl en was vanaf 2016 tot begin 2022 het tijdschrift over natuurlijk ouderschap (‘Huttenbouwen is ook opvoeden’). Eind 2022 nam ik Kiind over omdat alle waardevolle, wetenschappelijk onderbouwde content niet mag verdwijnen en de mensen die ouders helpen begrijpen wat kinderen nodig hebben een groter podium verdienen. Al die content is nu te vinden in de online community Kiindspeeltuin.
De missie van Kiind: ouders ondersteunen en bekrachtigen in hun ouderschap. Mijn persoonlijke missie? Ouders emanciperen. Door de waarde van het ouderschap te verheffen. Door bloot te leggen waar ouders - met name moeders- aan het kortste eind trekken in deze samenleving waar iedereen wegdroomt bij het idee van ‘It takes a village to raise a child’. Natuurlijk ouderschap ja, but make it feminist.
De Kiindspeeltuin is er sinds 2020 voor zwangeren die alles willen weten over (eigen)wijs bevallen en voor nieuwsgierige ouders die graag buiten de lijntjes opvoeden. Kom er leren, groeien en verbinden met andere ouders: probeer nu 30 dagen voor maar € 7.
Volg ook @kiindmagazine op Instagram
Goed stuk! En zo eens. Kinderen helpen ons om te relativeren, zorgen ervoor dat we niet alleen met onszelf bezig zijn. Waar kinderloze mensen vaak steeds meer op zichzelf gericht raken zorgen kinderen ervoor dat je eindeloos veel geduld cultiveert.